เชียงใหม่ คือ จังหวัดที่มีแหล่งท่องเที่ยวมากมาย แต่สำหรับใครที่ยังไม่เคยท่องเที่ยวแนววิถีชุมชน ขอแนะนำ เส้นทางใหม่ ตามคอนเซ็ปต์ พ่อคือแรงบันดาลใจ สัมผัสมุมมองใหม่ ไม่เหมือนเดิม ณ บ้านปง-ห้วยลาน จ.เชียงใหม่ ชุมชนที่จะพาไปเรียนรู้การใช้ชีวิตแบบพอเพียง
บ้านปง-ห้วยลาน เป็นหมู่บ้านเศรษฐกิจพอเพียง ตั้งอยู่ที่ ม. 8 ต.ออนใต้ อ.สันกำแพง จ.เชียงใหม่ ห่างจากตัวเมืองเชียงใหม่ประมาณ 30 กิโลเมตร
ในอดีตหมู่บ้านแห่งนี้ประสบปัญหาแห้งแล้ง ไม่มีน้ำใช้ ในปี 2530 พระบาทสมเด็จพระปรมินทรมหาภูมิพลอดุลยเดช รัชกาลที่ 9 ทรงมีดำริให้สร้างอ่างเก็บน้ำห้วยลาน สถานีประมงและสถานีป่าไม้ขนาดย่อย ทำให้ราษฎรมีน้ำใช้ตลอดปีและยังช่วยปรับสภาพพื้นดินที่เคยเป็นโคลนตมให้กลับมาสมบูรณ์ ปลูกพืชผักอะไรก็งอกงาม มีป่าไม้และธรรมชาติที่สวยงาม มีปลาไว้บริโภคในครัวเรือน
จากจุดเริ่มต้นนี้ ชาวบ้านจึงยึดถือปฏิบัติตามแนวพระราชดำริ และใช้ชีวิตอย่างพอเพียง ปลูกผักสวนครัวไว้ทานเอง จนกลายเป็นชุมชนต้นแบบ ในด้านความเป็นอยู่ที่พอเพียง
ที่นี่คือ โครงการพัฒนาพื้นที่ห้วยลาน อันเนื่องมาจากพระราชดำริ รอบๆ โครงการแห่งนี้ใช้เป็นพื้นที่ต้นยางรัก ต้นไม้เศรษฐกิจที่สร้างรายได้ให้กับชุมชน
ด้วยจุดเด่นของน้ำยางที่เป็นสีดำ จึงมีการประยุกต์นำไปทำเครื่องเขินล้านนาที่มีความสวยงามเป็นเอกลักษณ์ และยังเพิ่มมูลค่าให้กับผลิตภัณฑ์ได้เป็นอย่างดีดอกของต้นยางก็สวยกว่าที่เราเคยเห็น
ไม่ไกลกัน คือ อ่างเก็บน้ำห้วยลาน โครงการอันเนื่องมาจากพระราชดำริ ที่หล่อเลี้ยงชุมชนแห่งนี้มาเป็นเวลา 30 ปี
ด้วยทัศนียภาพที่สวยงาม ทำให้นักท่องเที่ยวนิยมแวะมาเก็บภาพประทับใจ ทั้งบรรยากาศตอนเช้า และยามเย็น
อาหารประจำถิ่นมีทั้ง น้ำพริกหนุ่ม แคบหมู ไส้อั่ว แกงตูน แกงผักกาดจอง อาหารพื้นบ้านที่ปรุงจากผักปลอดสารพิษ และปลาธรรมชาติ จากอ่างเก็บน้ำห้วยลาน ตามวิถีชีวิตแบบพอเพียง
ที่นี่มีทั้งที่พักแบบโฮมสเตย์ และรีสอร์ทน่ารักๆ ท่ามกลางธรรมชาติ ครั้งนี้เราพักกันที่ บ้านปงลอดจ์ ที่พักขนาดกะทัดรัด บรรยากาศร่มรื่น
วันรุ่งขึ้น มีโอกาสได้ไปเที่ยวตามวิถีชุมชน บ้านปง-ห้วยลาน โดยเริ่มกันที่บ้านยายสม และนี่คือ รอยยิ้มอันแสนจริงใจ ของยายสม ที่เปิดบ้านรอต้อนรับเราอย่างเป็นกันเอง
ยายสมอยู่กับตาแค่สองคน ตาสุขภาพไม่แข็งแรง เลยต้องดูแลอย่างใกล้ชิด ยายยึดอาชีพปลูกผักเป็นอาชีพหลักของครอบครัว
ยายสมพาเดินชมแปลงผักรอบๆ บ้านที่ปลูกไว้ คุ้นเคยบ้าง บางอย่างก็ไม่เคยเห็น
เราเจอต้น ผักขี้หูด ที่เราเพิ่งเคยรู้จัก เมื่อตอนไปเที่ยว บ้านพระบาทห้วยต้ม ต้นมันเป็นแบบนี้นี่เอง
ผักแต่ละแปลงถูกดูแลเป็นอย่างดี ยายสมบอกว่า ดูแลด้วยใจ ผักก็เลยงามแบบนี้
การนำเปลือกไข่มาครอบบนไม้ เป็นการไล่แมลงตามวิถีชาวบ้าน
นี่คือ ต้นไม้มหัศจรรย์ ที่มีรสหวาน พิสูจน์ความหัศจรรย์โดยการทานเจ้าผลสีแดงนี้ แล้วตามด้วยมะนาวสดๆ มะนาวที่เคยเปรี้ยวจะมีรสหวานได้อย่างไม่น่าเชื่อ
ถัดจากบ้านยายสม ก็เดินไปตามถนนรอบๆ หมู่บ้าน สิ่งที่สัมผัสได้คือ แต่ละบ้าน จะปลูกผัก ต้นไม้ยืนต้น ถนนหนทางก็ดูสะอาดสะอ้านไปซะหมด
ร่มกันแดดพื้นเมืองสีสันสดใส ที่ชาวบ้านเตรียมไว้ให้ ทำให้เราเดินเที่ยวแบบไม่ร้อน แถมยังใช้เป็นพร็อพถ่ายรูปได้ด้วย
นี่คือ กลุ่มทอผ้าบ้านปง ที่ยังคงเอกลักษณ์การทอผ้าแบบโบราณเอาไว้
และยังมีการจำลองบรรยากาศการทอผ้า โดยเริ่มจากการปั่นฝ้าย การเรียงเส้นด้าย การเรียงลาย
หลังจากได้ชมขั้นตอนของการทอผ้า ก็ทำให้เรารู้ซึ้งว่า กว่าจะได้ผ้าทีละผืนต้องใช้ความตั้งใจและใช้สมาธิ มิฉะนั้น ลายผ้าจะออกไม่เท่ากัน
จากนั้น เรามีโอกาสได้ร่วมทำกิจกรรมเวิร์คช็อปเล็กๆ น้อยๆ โดยเลือกระหว่าง เรียนรู้วิธีการสานปลาตะเพียน-สานนก กับการทำดอกไม้จากเส้นด้าย เพื่อประดับบนกระติ๊บข้าวเหนียวอันเล็กๆ
เราเลือกทำดอกไม้จากเส้นด้าย ซึ่งเป็นการนำเศษเส้นด้ายที่เหลือจากการทอผ้ามาทำให้เกิดประโยชน์
วิธีการทำ เริ่มจากการรวบเส้นด้ายเป็นกำเล็กๆ ผูกตรงกลาง แล้วแยกปลายออก ปมตรงกลางทุบให้แบนๆ จากนั้นนำมาร้อยให้เป็นดอกไม้ ดูเหมือนจะง่าย แต่บางขั้นตอนเราก็แอบให้แม่ๆ ช่วย
นี่คือ ผลงานตัวอย่างที่แม่ๆ ทำไว้
ส่วนนี่ คือ ผลงานของเรา แม้จะไม่สวยเท่าที่แม่ๆ ทำ แต่ก็เป็นความภูมิใจเล็กๆ
นอกจากการทำดอกไม้อันเล็กๆ ยังสามารถนำเส้นด้ายเหลือใช้มาร้อยเป็นพวงมาลัยสวยๆ แบบนี้ได้ด้วยนะ สวยจนอยากขอกลับบ้าน
อาหารมื้อกลางวัน ก่อนจากลาหมู่บ้านแห่งนี้ อาหารยังคงอร่อยเหมือนเช่นเมื่อวาน ทั้งน้ำพริกอ่อง แกงฟัก และยำไข่ดาว และที่เราประทับใจก็คือ ความสดของผักที่ปลูกกันเองในหมู่บ้านนี่แหละ ทั้งสด ทั้งหวาน ทั้งกรอบ
แม้จะยังสนุกกับการท่องเที่ยวแนวสัมผัสวิถีชุมชน แต่ก็ถึงกำหนดกลับไปลุยงานต่อ การเดินทางมาท่องเที่ยวครั้งนี้ เหมือนได้ผ่อนคลาย ได้พักสมองจากการทำงานออฟฟิศในสังคมเมืองที่มีแต่ความวุ่นวาย มันทำให้เรารู้สึกว่าการใช้ชีวิตแบบ Slow Life มีเสน่ห์ เอาเป็นว่าถ้ามีโอกาส เราจะหาโอกาสมาเที่ยวใหม่นะ เราสัญญา
ต้องขอบคุณมิตรภาพดีๆ ของเพื่อนร่วมทริป การต้อนรับที่อบอุ่นจากชาวบ้าน ขอบคุณ Local Alike และการท่องเที่ยวแห่งประเทศไทย สำหรับคำแนะนำดีๆ ในการท่องเที่ยวครั้งนี้
สำหรับผู้ที่สนใจการเที่ยวแนวชุมชน สามารถติดตามเส้นทางอื่นๆ เรามีมาแนะนำ
เส้นทาง พ่อคือแรงบันดาลใจ สัมผัสมุมมองใหม่ ไม่เหมือนเดิม
- ดอยตุง-ผาหมี จ.เชียงราย
เส้นทางสำหรับพักผ่อน ใช้ชีวิตช้าๆ ชมเมือง ทำกิจกรรมกับชุมชน
- มองเห็นความสวยงามในมุมมองใหม่ แล้วจะพบว่าสวรรค์อยู่ไม่ไกล ณ สวรรค์บนดิน ฟาร์มสเตย์ จังหวัดเชียงราย
- บ้านหล่อโย มาสักครั้งแล้วจะไม่ลืม ณ บ้านหล่อโย จังหวัดเชียงราย
- ชีวิตเชื่องช้า กาแฟหอมหวาน ชาเมี่ยงเลื่องชื่อ ณ บ้านแม่กำปอง จังหวัดเชียงใหม่
- มองเชียงใหม่มุมใหม่ผ่านสายตาของคนรักษ์ต้นไม้ กับเขียวชมเมือง จังหวัดเชียงใหม่
เส้นทางสัมผัสวิถีชีวิตชุมชนอย่างลึกซึ้ง
- แรงบันดาลใจแห่งศรัทธา ณ บ้านพระบาทห้วยต้ม จังหวัดลำพูน อ่านรีวิวได้ ที่นี่
และสามารถสอบถามข้อมูลท่องเที่ยวเพิ่มเติมได้ที่ การท่องเที่ยวแห่งประเทศไทยภาคเหนือ จ.เชียงใหม่ โทร. 053 248 604-5
