วันนี้เราจะพาทุกคนไปเรียนรู้วิถีชีวิตของชาวระนอง "การร่อนแร่" เรียกได้ว่าเป็นเหมือนงาน อาชีพดั้งเดิม ของชาวบ้านที่เมืองแร่นอง (ระนอง) เลยล่ะ และที่บ้านหาดส้มแป้นนี้เป็นเหมืองแร่ที่สำคัญ มีชื่อเสียงมานานกว่า 100 ปีแล้วค่ะ ถ้าทุกคนพร้อมแล้ว เราไปดูกันเลยดีกว่าว่าการร่อนแร่ของคนที่นี่ เขาทำกันยังไง ลุยเลย !!
ไปถึงแล้วเราก็จะเห็นศูนย์การเรียนรู้ภูมิปัญญาการทำแร่ แล้วเราก็ได้เจอคุณลุงคุณป้าที่เป็นผู้ดูแลศูนย์การเรียนรู้ที่นี่ ต้อนรับและพร้อมให้ความรู้อย่างน่ารัก เดินเข้าไปข้างในเราก็ได้เห็นผลิตภัณฑ์ต่าง ๆ ที่ทำจากแร่ อุปกรณ์เก่า ๆ ที่ชาวบ้านใช้ร่อนแร่เมื่อสมัยก่อน และจังหวัดระนอง แท้จริงแล้วเพี้ยนมาจากคำว่า “แร่นอง” ที่แปลว่า แร่เยอะนั่นเอง
เมื่อเราพร้อมแล้ว คุณป้าก็หาชุดหาหมวกมาให้เราใส่ แปลงกายเป็นคนระนองซะหน่อย นุ่งผ้าถุงใส่เสื้อใส่หมวกให้เรียบร้อย แล้วคุณป้าก็ยื่นอุปกรณ์สำคัญมาให้เรา นั่นก็คือ “เลียง” นั่นเอง เป็นเครื่องมือเก่าแก่ที่ชาวบ้านใช้ร่อนแร่แยกออกจากหิน ดิน ทราย
แต่งตัวเรียบร้อยแล้ว อุปกรณ์พร้อมแล้ว เราก็เดินทางลงไปลุยพื้นที่จริงกันเลยดีกว่า ช่วงนี้น้ำน้อยแต่ก็ยังพอร่อนแร่ได้อยู่ คุณป้าก็ทำให้ดูเป็นตัวอย่างพร้อมกับอธิบายก่อน แล้วเราก็ทำตาม ยังไม่ค่อยเข้ามือสักเท่าไหร่ แต่ก็พอได้อยู่น้าา เราต้องร่อนกับน้ำเพื่อให้หิน ดิน ทราย หลุดออกไป แต่แร่จะยังคงอยู่ในเลียง พอได้แร่มาแล้วคุณป้าก็เอาแร่เก็บใส่ไว้ในกระเป๋าจิงโจ้เก็บไว้ (กระเป๋าที่ผูกไว้หน้าตัว)
ถึงเวลาลงมือทำเองแล้ว คุณป้ายืนประกบข้างเลย สอนอย่างใกล้ชิดตัวต่อตัว เรียกได้ว่าได้วิชาแน่นอนค่ะ ^^
เมื่อได้แร่มาแล้ว คุณป้าจะเอาไปล้างเพื่อนำดินออกให้หมดอีกทีนึง จากนั้นก็จะนำไปผึ่งแดด และออกไปขายเป็นกิโลที่ตลาด แต่แบ่งส่วนหนึ่งไว้ทำเป็นของที่ระลึกขายที่ศูนย์การเรียนรู้แห่งนี้ เป็นรายได้เสริมอีกทางนึงของชุมชน และอนุรักษ์ไว้เพื่อการเรียนรู้ของนักเรียนนักศึกษาคนรุ่นหลัง ๆ ได้เรียนรู้กันต่อไป ส่วนค่าเรียนรู้ในวันนี้อยู่ที่คนละ 200 บาท จ่ายเพื่อช่วยเสริมทุนสร้างการเรียนรู้ให้กันต่อ ๆ ไปค่ะ
นอกจากนี้ที่นี่ยังทำแบบจำลองของการร่อนแร่ในสมัยก่อนไว้ให้ผู้คนได้มาดูแบบจำลองได้อย่างเห็นภาพ ว่าแต่ก่อนมีขั้นตอนและรูปแบบการร่อนแร่อย่างไร เจ้าของเหมืองก็จะทำการดักร่อนแร่ตั้งแต่ด้านบน ส่วนชาวบ้านก็จะดักรอร่อนแร่อยู่ทางด้านล่าง
ร่อนแร่เสร็จเรียบร้อยแล้ว เราก็ลาคุณลุงคุณป้า และขอบคุณที่ให้ความรู้เรื่องของการร่อนแร่ จากนั้นก็ออกรถเดินทางขยับไปอีกนิด เราก็ผ่าน "อ่างเก็บคลองหาดส้มแป้น" เลยแวะเข้าไปดูสักหน่อย
ถึงแล้วฝนตกปอย ๆ เล็กน้อย แต่ฟ้ายังใสอยู่ถ่ายรูปออกมาแล้วสวยมาก ๆ เลยค่ะทุกคน ให้ฟีลและบรรยากาศเหมือนยกญี่ปุ่นมาไว้ระนองเลย โทนดีมาก ๆ ใครหาที่ถ่ายรูปมินิมอลแถวระนอง ก็แวะมาที่นี่ได้นะคะ
แม้ระนองจะเป็นเมืองรองเล็ก ๆ แต่ก็มีเรื่องราวให้เราได้เรียนรู้ และสถานที่ท่องเที่ยวเยอะมากกว่าที่ทุกคนคิดอย่างแน่นอน เพราะงั้นเราขอฝากระนองและชุมชนบ้านหาดส้มแป้นไว้ในใจทุกคนด้วยนะคะ รับรองว่าทุกคนจะได้รับประสบการณ์ใหม่ ๆ ไปเที่ยวชมสถานที่ท่องเที่ยวใหม่ ๆ คนไม่แออัดอย่างแน่นอน
